Türkler esnek İK uygulamalarına geçerse?

İK uygulamaları son yıllarda gelen yeni kuşakla ve onların beklentileri ile birlikte gelişim gösteriyor. Birçok örneğini gördüğümüz bu uygulamaların yurt dışındaki uygulamalarının ne olduğuna ve biz Türklerin bunu uyguladığımızda neler olduğuna ya da olabileceğine bakalım istedim.

Sonuç Odaklı İş Ortamı (ROWE - Results Only Work Environment) : Çalışanların çalıştıkları saat üzerinden değil, ürettikleri sonuçlar üzerinden maaş aldıkları insan kaynakları yönetim stratejisi.

• Nasıl olsa sonuç alıp almadığına göre değerlendirilecek çalışan değil mi? Çıktı almanın uzun süreceği işler verirsem nerede olursa olsun çok çalışmak zorunda kalır!!! düşüncesi.
• Yakın bitiş tarihlerine sahip işler için çalışanın görevlendirilmesi ile çalışanın daha uzun saatler çalışmasını garanti altına alma

gibi fikirler, yaratıcı Türk beyinlerinden çıkacaktır. Belki de şu anda hayal edemediğimiz daha başkaları...

Yine sonuç odaklılık esas alınarak yapılan bazı çalışmalar var ki Türkiye'de de örneklerini görmek mümkün. Esnek çalışma saatleri buna bir örnek.

Esnek çalışma saatleri : Belli bir aralıkta iş yerinde bulunmayı zorunlu kılıp sabah ve akşam geliş-gidiş saatlerinde değişiklik yapabildiğiniz durum. 

Türkler uygulayınca;

• Sabah geç geldiniz, akşam kalan işlerinizi telafi için kalmak istersiniz ama yöneticinizden imzalı kağıt götürmeniz gerekir
• Sabah geç geldiniz, yöneticiniz "oooo, hayırdır uyanamadın mı?" diye sorar
• Zamanında + yönde esnettiğiniz saatleri kullanmaya başladığınızda bu, birilerinin gözüne batar. Bu kişiler yöneticiniz ya da diğer çalışma arkadaşlarınız olabilir. Sanki daha önce o saatlerce çalışan siz değildiniz.

Anlık performans değerlendirme & geri bildirim verme : Yılda bir defa performans değerlendirme yapmak yerine kişinin yaptığı işlerle ve başarıları ile ilgili anlık geri bildirim verme esasına dayalı performans değerlendirme.

Bizde yöneticiler genellikle yılda bir defa yapılan performans değerlendirmeyi de çoğunlukla yapmadıkları ya da bazıları da yapmış olmak için yaptıkları için her işle ilgili çalışana geri bildirim verme işi, bu tip yöneticilere kan kusturacaktır. 

• Olumsuz geri bildirim verilmesi gereken konular için büyük oranda eksik kalacak ya da layığıyla verilmemiş olumsuz geri bildirimler olacaktır.
• Olumlu geri bildirimlerde de kaliteli geri bildirim verme sıkıntısı yaşanabileceği gibi, zaten bu kişinin işiydi denilip dikkate alınmayacak konular çıkacaktır.

Örnekler çoğaltılabilir, ancak hepsiyle ilgili ortak yan şu ki kurum kültürü bu ve bunlara benzer yöntemlere hazır değilse, yöneticiler bu yeni sisteme sahip çıkmayacaksa yeni sistem eskisini mumla aratır.

Esnek çalışma saatleri uygulaması devreye alınırken çalışanların yaşadıkları heves, kursaklarında kalabilir. Esnek çalışma saatleri, eski normal çalışma zamanınızı aratacak esneklikte olabilir. Bu nedenle yapılan çalışmaları, devreye alınacak uygulamaları devreye almadan önce sisteme önce çalışanların ve kurumun hazırlanması gerekir.

Bunlar dışında yeni uygulamalar ve bu uygulamalarda yaşanabilecek sıkıntılarla ilgili paylaşmak istedikleriniz olursa, paylaşımda bulunun. Böylelikle hep beraber hem yenilikleri hem risklerini öğrenelim.

Değer Katan IKda olması gereken 6 yetkinlik

Son yıllarda çalışanların sahip olması gereken yetkinlikler, bilgi ve becerilerle ilgili çalışmalar yapılmaktadır. Tüm bu çalışmalara liderlik eden Insan Kaynakları çalışanlarının yetkinlikleri de aynı kapsamda değerlendirilmektedir. Yapılan tüm araştırmalar gösteriyor ki gelecekte başarılı olmak için Insan Kaynakları Profesyonelleri, operasyonel işlere odaklanmaktan uzaklaşıp stratejik iş ortağı olmak yolunda adım atmalıdır. Değer katan IK profesyonellerinin sahip olduğu yetkinlikler, hem insan ile hem de işletme ile ilgilidir.

Rekabette, geçmiş yıllardan bu yana değişen kaynak oranları insan odaklı çalışmalara ağırlık verilmesini gerektirmektedir. Yapılan araştırmalara göre geçmişte rekabetteki etkisi %17 olan maddi olmayan varlıklar, günümüzde %80lere ulaşmış ve önemi artmıştır. (Grafik.1 de görüleceği gibi.)

*Grafik.1

*Grafik.1 _ Kaynak: Ocean Tomo, Components of Market Value of S&P 500 

Çalışanların ve organizasyonun yönetimi ile ilgili operasyonel işlerin gerçekleştirilmesi zorunludur. Çalışanların işe alınması, eğitilmesi ve maaş ödemelerinin yapılması gibi... Bu temel ihtiyaçların teknoloji, ortak hizmet veya dış kaynaklar kullanılarak giderilmesi IK profesyonellerinin katma değerli işlere yönelmesine fırsat tanıyacaktır.

**Grafik.2

**Grafik.2_ Kaynak: New Expectations for a New Era, IBM Institute for Business Value, March 2014; n=4.183 










Yeni gelişen ihtiyaçlar düşünülerek yapılan araştırmalarda IK profesyonellerinin başarılı olması için gerekli altı yetkinlik alanı Dave Ulrich tarafından tespit edilmiştir. Bu 6 yetkinlik alanı ve bireysel performans üzerindeki etkileri aşağıdaki gibidir: ****

1. Güvenilir Aktivist - %27
2. Kültür ve Değişim Yöneticisi - %21
3. Yetenek Yöneticisi / Organizasyon Tasarımcısı - %19
4. Strateji Mimarı - %18
5. İş Ortağı - %10
6. Operasyon Uygulayıcısı - %5

Güvenilir aktivist yetkinliğinde kişilerden hem güvenilir hem de ortaya çıkıp risk almaları ve IK dışındaki çalışma arkadaşlarını insanlarla ilgili konular üzerinde düşünmeye itmeleri ve proaktif olmaları beklenir.
Kültür ve değişim yöneticisi yetkinliğinde kültürün oluşturulması için dış müşterinin beklentilerinin netleştirilmesi ile çalışmayı başlatması, geçmiş kültüre saygı gösterirken yeni kültürün şekillendirilmesine yardımcı olması beklenir.

***Grafik.3
Yetenek yöneticisi ve organizasyon tasarımcısı yetkinliğinde ise şirketin geleceğine yön verecek yeteneklerin tespiti, geliştirilmesi ve organizasyon yapısının iyi yetenekleri elde tutmayı desteklemesine önem vermesi beklenir. Özellikle yeni dönemle birlikte CEOlara göre global tehditler arasında 2.sırada yer alan Kilit Becerilerin Bulunabilirliği ihtiyacına cevap verebilecek olmak IK profesyonellerinin hedefe yönelik çalıştığının göstergesi olacaktır.

***Grafik.3_Kaynak: 18th Annual Global CEO Survey, PwC, 2015

Strateji mimarı yetkinliğine sahip bir IK profesyoneli, yeni trendlerin ve bu trendlerin şirket üzerindeki etkilerinin farkındadır ve engelleri aşacak çözümleri sunar, stratejik olarak süreci yönlendirir.

İş ortağı yetkinliğinde şirketin içindeki sosyal ortamı yorumlayabilen, değer zincirini anlayan, farklı birimlerin neler yapması gerektiğini ve birlikte nasıl çalışması gerektiğini anlayarak organizasyonu yönlendiren ve bütün bunlara teknolojinin katkısının farkında olan bir IK profesyonelinden bahsetmek mümkündür.

Operasyon uygulayıcısı olarak kişinin, beklenen iş yeri politikalarının uygulanması ve günlük rutin işlerin etkin bir şekilde tamamlaması beklenir. Bunu yaparken idari hizmetlerde teknolojiden faydalanması beklenmektedir.

Dave Ulrich IK Yetkinlikleri kitabında daha detaylı anlatılan bu 6 yetkinlik özünde değer katmayan operasyonların azaltılıp şirketin gitmek istediği yönde değer katacak operasyonlara önem vermek ve bu yönde ilerlemek olarak özetlenebilir.

Yalın yönetim çalışmaları kapsamında benzer çalışma tüm departmanlar için yapılabilir. Değer katan operasyonlarda çalışmak, çalışan bağlılığını da arttıracak bir konu. Onu da başka bir yazıda ayrıca ele alacağım.



 ****Kaynak: IK Yetkinlikleri, Dave Ulrich